Türkiye’de yerel yönetimlerin en eski temsilcisi olan muhtarlık kurumu, tarihsel olarak mahalle ve köy halkının devlete açılan ilk kapısıydı. Ancak dijitalleşme, e-Devlet hizmetleri ve belediyelerin artan kapasitesi ile birlikte özellikle şehir muhtarlıkları sembolik bir role dönüşmüş durumda. Bugün artık nüfus cüzdanı onayı için muhtara gitmek yerine birkaç tıklamayla işlemi tamamlayabiliyoruz. Peki, bu dönüşüm karşısında muhtarlık sisteminin yeniden yapılandırılması gerekmez mi? Şehirde Muhtarlık: İşlev mi, İtibar mı? Mahalle muhtarları, eskiden sosyal yardımların dağıtımı, nüfus işlemleri ve yerel sorunların takibi gibi görevlerde aktifti. Ancak bugün bu işlevlerin büyük kısmı belediyeler, sosyal hizmet müdürlükleri ve dijital platformlar tarafından yürütülüyor. Sonuç olarak, mahalle muhtarlıkları çoğu zaman sadece tabela düzeyinde varlık gösteriyor. Bu durum, kamu kaynaklarının etkin kullanımı açısından sorgulanmayı hak ediyor. Köy Muhtarlığı: Hâlâ Hayati Bir Rol Köylerde ise muhtarlar hâlâ kritik bir görev üstleniyor. Tarımsal desteklerin takibi, mera kullanımı, köy tüzel kişiliği adına karar alma, altyapı sorunlarının iletilmesi gibi konularda muhtarlar vazgeçilmez. Köy muhtarlıkları, yerel demokrasinin ve kamu düzeninin temel taşı olmaya devam ediyor. Rakamlarla Tasarruf: Şehir Muhtarlıkları Kaldırılırsa Ne Olur? Toplam muhtar sayısı: 50.516 Köy muhtarı sayısı: 18.278 Mahalle muhtarı sayısı: 32.238 Aylık muhtar maaşı (2025): 22.104 TL Yıllık toplam ödeme (tüm muhtarlara): 50.516 × 22.104 × 12 = 13.396.656.768 TL Yıllık ödeme (sadece köy muhtarlarına): 18.278 × 22.104 × 12 = 4.846.153.344 TL Yıllık tasarruf (şehir muhtarlıkları kaldırılırsa): 13.396.656.768 − 4.846.153.344 = 8.550.503.424 TL Yani devlet, şehir muhtarlıklarını kaldırarak yılda 8.5 milyar TL tasarruf edebilir. Bu kaynak, köy altyapısına, tarımsal desteklere veya yerel kalkınma projelerine aktarılabilir. Sonuç: Sembolden Hizmete Geçiş Muhtarlık kurumu, köylerde yaşamsal bir ihtiyaçken şehirlerde artık sembolik bir temsil haline gelmiştir. Kamu kaynaklarının etkin kullanımı, yerel yönetimlerin dijitalleşmesi ve hizmetlerin merkezileşmesi göz önüne alındığında, şehir muhtarlıklarının kaldırılması hem mali hem idari açıdan rasyonel bir adım olacaktır. Bu reform, köy muhtarlıklarını güçlendirerek yerel demokrasiyi daha işlevsel hale getirebilir.