İstanbul Pendik Belediyesi sınırları içinde günübirlik kiralık evlerle ilgili çarpıcı bir denetim sonucu ortaya çıktı. T.C. Sayıştay Başkanlığı’nın 2024 yılı düzenlilik denetim raporuna göre, Pendik’te 66 adet günübirlik kiralık evin ruhsatsız şekilde faaliyet gösterdiği ve bu işletmelerden çevre temizlik vergisi ile emlak vergisi tahsil edilmediği belirlendi.

İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik’in 6’ncı maddesi, ruhsat alınmadan işyeri açılamayacağını ve çalıştırılamayacağını açıkça hükme bağlıyor. İçişleri Bakanlığı’nın 2013 tarihli genelgesinde de günübirlik kiralık evlerin işyeri niteliğinde olduğu ve ruhsat alınmadan işletilemeyeceği vurgulanıyor. Buna rağmen Pendik’teki 66 evin ruhsatsız şekilde faaliyet göstermesi dikkat çekiyor.

Denetim raporunda, belediyenin 7464 sayılı Konutların Turizm Amaçlı Kiralanmasına Dair Kanun’u gerekçe göstererek yüksek nitelikli konutların ruhsat şartından muaf tutulduğunu savunduğu ifade edildi. Ancak Sayıştay, bu yorumun mevzuata aykırı olduğunu belirterek, günübirlik kiralık evlerin işyeri ruhsatına tabi olduğunu ve belediyenin bu işletmeleri denetlemekle yükümlü olduğunu vurguladı.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’na göre, belediye sınırları içinde bulunan ve çevre temizlik hizmetlerinden yararlanan tüm konut ve işyerleri çevre temizlik vergisine tabi. Ancak Pendik’teki günübirlik kiralık evlerden hiçbirinin çevre temizlik vergisi mükellefiyeti oluşturulmamış durumda. Bu da hem belediye gelirlerinde kayba hem de vergide adaletsizliğe yol açıyor.

Sayıştay raporunda, belediyenin bu işletmelerin ruhsat durumunu takip etmesi, işyeri açma izni harcını tahsil etmesi ve çevre temizlik vergisi mükellefiyetini oluşturması gerektiği açıkça ifade edildi. Aksi halde hem kamu gelirleri kayboluyor hem de mevzuata aykırı bir durum devam ediyor.

Kaymakamlık Sessiz

Sayıştay raporunda Pendik Belediyesi’nin ruhsatsız günübirlik kiralık evlerle ilgili yükümlülüklerini yerine getirmediği vurgulanırken, Pendik Kaymakamlığı’nın da bu konuda herhangi bir takip mekanizması işletmediği ortaya çıktı.

66 ruhsatsız ev tespit edilmesine rağmen, kaymakamlık tarafından bu işletmelere yönelik bir denetim veya yaptırım süreci yürütülmedi. Bu durum, hem idari boşluk hem de kamu düzeni açısından ciddi bir risk anlamına geliyor.

Uzmanlara göre, günübirlik kiralık evler yalnızca vergi kaybına yol açmıyor; aynı zamanda güvenlik, kayıt dışı ekonomi ve kamu düzeni açısından da tehdit oluşturuyor. Belediyenin “yükümlülüğüm yok” yaklaşımı ile kaymakamlığın sessizliği birleştiğinde, Pendik’te denetimsiz bir alan oluşuyor.